TỌA ĐÀM QUỐC TẾ: VIỆC LÀM TRONG ASEAN: CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC
Thứ tư, 27/11/2024 16:11Với sự phát triển và hội nhập sâu rộng trong khu vực, các nước ASEAN đang mở ra nhiều cơ hội việc làm, học tập, và trao đổi văn hóa cho sinh viên Việt Nam. Thông tin trên là nội dung chính của Tọa đàm quốc tế "Việc làm trong ASEAN: Cơ hội và Thách thức" do Trung tâm Khởi nghiệp và Giới thiệu việc làm cùng Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và Đông Nam Á thuộc Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TP.HCM) tổ chức ngày 26.11.
Các đại biểu tham dự tọa đàm
Phát biểu khai mạc tọa đàm, TS. Lê Hoàng Dũng – Phó Hiệu trưởng Nhà trường nhận định trong bối cảnh thị trường lao động đang có nhiều biến động, tọa đàm hướng đến việc chia sẻ thông tin về khả năng thích ứng, các chính sách lao động, giáo dục và kinh tế nhằm định hướng tạo ra cơ hội việc làm bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong khu vực ASEAN. Đồng thời, sự kiện còn nhằm nâng cao khả năng tiếp cận và dự báo thông tin thị trường lao động, thúc đẩy sự gắn kết giữa giáo dục và doanh nghiệp, tạo điều kiện cho sự dịch chuyển nghề nghiệp và phát triển sự nghiệp cho người lao động. Quan trọng hơn, tọa đàm sẽ mở rộng sự hợp tác giữa các tổ chức và quốc gia thành viên ASEAN, chia sẻ những mô hình hiệu quả và kinh nghiệm thiết thực trong việc phát triển nguồn nhân lực trong một thế giới lao động đang không ngừng thay đổi. TS. Lê Hoàng Dũng tin tưởng rằng những ý tưởng, giải pháp và sự kết nối tại tọa đàm sẽ lan tỏa, tạo thành một làn sóng mới mang đến sự thay đổi tích cực, không chỉ cho thị trường lao động khu vực mà còn cho sự gắn kết giữa các quốc gia ASEAN.
TS. Lê Hoàng Dũng Phát biểu khai mạc Tọa đàm
PGS.TS. Phan Thị Hồng Xuân – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và Đông Nam Á cho biết hiện nay có 8 lĩnh vực nghề nghiệp được tự do dịch chuyển lao động trong ASEAN, bao gồm: nha khoa, điều dưỡng, kỹ thuật, xây dựng, kế toán, kiến trúc, thống kê và du lịch. Nhờ vào đó, sinh viên Việt Nam thuộc các ngành khoa học xã hội được mở ra nhiều cơ hội việc làm trong thị trường lao động ở ASEAN. Cụ thể, sinh viên ngành đô thị học có thể làm việc ở các lĩnh vực như kiến trúc. Những sinh viên thuộc ngành xã hội học, kinh tế học có thể làm trong nhóm ngành thống kê; sinh viên học ngành công tác xã hội, tâm lý học có nhiều cơ hội làm ở khối ngành điều dưỡng, chăm sóc sức khỏe. Với sinh viên ngành Du lịch với các chuyên ngành buồng, khách sạn, lữ hành, F&B có triển vọng nghề nghiệp trong khối ngành du lịch ở ASEAN.
PGS.TS. Phan Thị Hồng Xuân trình bày tham luận "Cơ hội và thách thức đối với sinh viên KHXH&NV trong bối cảnh hiện thực hóa Cộng đồng ASEAN"
Cũng trong phần trình bày của mình, PGS.TS. Phan Thị Hồng Xuân nhấn mạnh việc học thêm ngôn ngữ của các nước ASEAN không chỉ mở rộng cơ hội nghề nghiệp mà còn giúp sinh viên Việt Nam hiểu biết sâu sắc hơn về văn hóa và xã hội của khu vực. Từ đó, sinh viên có thể tự tin bước ra thế giới, không chỉ với kiến thức chuyên môn mà còn với sự hiểu biết và tôn trọng đối với các nền văn hóa khác. Trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay, kỹ năng mềm và hiểu biết văn hóa trở nên ngày càng quan trọng. PGS.TS. Phan Thị Hồng Xuân đưa ra đề xuất sinh viên nên phát triển thái độ làm việc tích cực, tinh thần nghị lực tự thân, đoàn kết và phục vụ cộng đồng. Đây là yếu tố giúp sinh viên phát triển toàn diện, không chỉ về mặt chuyên môn mà còn về thể chất và tinh thần. Điều này sẽ tạo ra những cá nhân tự tin, có khả năng lãnh đạo và đóng góp cho xã hội một cách đáng kể.
Ông Angus Liew Bing Fooi chỉ ra các thách thức lực lượng lao động tại Việt Nam đang phải đối mặt
Tại tọa đàm, ông Angus Liew Bing Fooi, Chủ tịch Malaysia Business Chamber Vietnam cho biết ASEAN đang tập trung phát triển đô thị thông minh, mang lại nhiều cơ hội nghề nghiệp trong các lĩnh vực quan trọng như công nghệ và kỹ thuật, thiết kế và quy hoạch đô thị, giáo dục và đào tạo, cũng như khoa học xã hội và nhân văn. Tuy nhiên, lực lượng lao động tại Việt Nam đang phải đối mặt với hai thách thức chính: thứ nhất, dù Việt Nam có lực lượng lao động lớn, nhưng nhiều người vẫn thiếu kỹ năng chuyên môn cao. Công nghệ tiên tiến như AI đang nhanh chóng thay thế một số công việc, gây ra nguy cơ thất nghiệp cho những người không có kỹ năng phù hợp; thứ hai, rào cản ngôn ngữ và thiếu đầu tư trong giáo dục tạo ra rào cản trong việc giao tiếp và làm việc hiệu quả trong môi trường quốc tế. Việc đầu tư vào giáo dục, đào tạo chuyên môn và cải thiện kỹ năng ngoại ngữ sẽ là những giải pháp cần thiết để nâng cao năng lực cạnh tranh của lực lượng lao động Việt Nam trong bối cảnh phát triển đô thị thông minh và chuyển đổi số hiện nay.
Ông Lưu Nhật Tuấn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Ẩm thực TP.HCM
Trong tham luận “Từ cơ hội việc làm trong ASEAN đến sứ mệnh quảng bá bản sắc Việt Nam qua ẩm thực”, ông Lưu Nhật Tuấn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Ẩm thực TP.HCM nhấn mạnh, mỗi món ăn Việt, từ phở, bánh mì đến gỏi cuốn, đều mang trong mình câu chuyện về văn hóa và lịch sử dân tộc. Sinh viên không chỉ cần xem việc làm trong ASEAN là cơ hội phát triển sự nghiệp mà còn là sứ mệnh quảng bá bản sắc Việt Nam. Tinh thần tự hào và sự tự tin sẽ giúp họ sử dụng ẩm thực như một ngôn ngữ để kết nối và lan tỏa hình ảnh đất nước.
PGS.TS. Phan Thị Hồng Xuân chủ trì phiên thảo luận cùng với Tổng Lãnh sự các quốc gia ASEAN tại TPHCM
Tổng lãnh sự Lào tại TP.HCM, ông Phonesy Bounmixay cho biết khu vực ASEAN với hơn 690 triệu dân không chỉ là một thị trường lao động lớn mà còn là nơi hội tụ của nhiều tiềm năng phát triển. Tuy nhiên, lực lượng lao động này cũng đối mặt với không ít thách thức, từ sự chuyển dịch cơ cấu lao động, nhu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đến việc giải quyết các vấn đề về bình đẳng cơ hội trong việc làm và tác động của biến đổi khí hậu. Đặc biệt, trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo, tự động hóa và các xu hướng việc làm mới đang đặt ra những yêu cầu cấp thiết về đổi mới trong chính sách, quản lý và đào tạo lao động. Ông tin tưởng rằng với tinh thần hợp tác, đoàn kết của cộng đồng ASEAN sẽ góp phần xây dựng một thị trường lao động ASEAN phát triển, bền vững và toàn diện.
Tổng lãnh sự quán Thái Lan tại TP.HCM đang tuyển nhân sự cho vị trí “thư ký văn phòng (bộ phận lãnh sự)”, bên cạnh triển khai chương trình thực tập. Đây là thông tin được bà Wiraka Mudhitaporn, Tổng lãnh sự Thái Lan tại TP.HCM chia sẻ. Bà Wiraka Mudhitaporn khuyến khích sinh viên Việt Nam tham gia các chương trình thực tập tại Tổng Lãnh sự quán hoặc ứng tuyển vào các vị trí nhân sự chính thức. Bà cho biết, các doanh nghiệp Thái Lan cũng đang tìm kiếm nhân sự có chuyên môn trong các ngành kế toán, kỹ thuật, công nghệ thông tin và thông thạo tiếng Thái Lan.
Phiên thảo luận tại Hội thảo
Singapore hiện là một trong những nhà đầu tư lớn tại Việt Nam, tập trung vào lĩnh vực công nghệ cao và khởi nghiệp với hơn 7.000 tập đoàn đa quốc gia và 4.500 công ty khởi nghiệp. Ông Pang Te Cheng, Tổng Lãnh sự Singapore tại TP.HCM, cho biết sắp tới sẽ triển khai chương trình Singapore-Vietnam Innovation Talent Exchange, tạo điều kiện cho 300 tài năng trẻ mỗi quốc gia tham gia vào các dự án đổi mới sáng tạo tại nước bạn trong thời gian tối đa hai năm.
Indonesia tập trung phát triển nguồn nhân lực thông qua các chương trình học bổng như Darmasiswa và Kemitraan Negara Berkembang. Ông Agustaviano Sofjan, Tổng Lãnh sự Indonesia tại TP.HCM, khẳng định số lượng sinh viên Việt Nam tham gia học bổng ngày càng tăng. Sinh viên trúng tuyển được đào tạo tiếng Bahasa trong một năm trước khi bắt đầu các chương trình chính thức tại các trường đại học hàng đầu Indonesia. Cũng theo Tổng lãnh sự Indonesia, những lĩnh vực triển vọng và đầy tiềm năng trong thúc đẩy hợp tác thương mại giữa hai nước như kinh tế xanh, logistic, kinh tế số, hàng không… Để có thể làm việc tại các doanh nghiệp của Indonesia, lao động Việt Nam cần đáp ứng các yêu cầu về kiến thức, kỹ năng mềm, sự chuyên nghiệp, tài năng và đặc biệt là ngoại ngữ.
Chia sẻ thêm về cơ hội việc làm ở ASEAN, ông Firdauz Bin Othman, Tổng lãnh sự Malaysia tại TP.HCM cho biết tại Việt Nam và nhiều nước trong khối ASEAN đang đẩy mạnh phát triển khu đô thị thông minh (khu đô thị sử dụng công nghệ số và khoa học - công nghệ để cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân, nâng cao hiệu quả của các dịch vụ đô thị và thúc đẩy phát triển bền vững). Từ đó, kéo theo cơ hội việc làm trên nhiều lĩnh vực như công nghệ và đổi mới sáng tạo, thiết kế và quy hoạch đô thị, giáo dục và đào tạo.
Tại chương trình, Tổng Lãnh sự Campuchia tại TP.HCM đánh giá cao chất lượng giáo dục và nguồn nhân lực tại Việt Nam. Ông nêu ra những yếu tố thu hút và hấp dẫn của Việt Nam đối với sinh viên Campuchia. Bên cạnh đó, ông đã thông tin đến hội thảo các ngành học thuộc các ngành khoa học xã hội và Nhân văn đang được sinh viên Campuchia ưu tiên lựa chọn khi đến học tại Việt Nam.
Đại diện các Tổng Lãnh sự ASEAN tại TPHCM (từ phải sang: Lào, Campuchia, Indonesia, Malaysia, Singapore và Thái Lan)
Cơ hội việc làm và phát triển kỹ năng cho sinh viên Việt Nam tại ASEAN ngày càng phong phú. Để tận dụng những cơ hội này, sinh viên cần không ngừng học hỏi từ sách vở và kinh nghiệm thực tế, nâng cao tay nghề qua các khóa đào tạo và thực tập, trau dồi ngoại ngữ và hiểu biết văn hóa. Việc học thêm ngôn ngữ của các nước ASEAN sẽ giúp sinh viên giao tiếp hiệu quả và mở rộng cơ hội nghề nghiệp. Hiểu biết và tôn trọng đa dạng văn hóa thông qua các hoạt động giao lưu cũng rất quan trọng. Những nỗ lực này sẽ giúp sinh viên không chỉ thích nghi mà còn tỏa sáng trong thị trường lao động khu vực, trở thành những ứng viên sáng giá và có khả năng cạnh tranh cao, đồng thời đóng góp tích cực cho sự phát triển của cộng đồng ASEAN.
Đại diện Tổng Lãnh sự quán các quốc gia thành viên ASEAN tại Thành phố Hồ Chí Minh, đại diện từ các tổ chức, hiệp hội, doanh nghiệp tham dự tọa đàm
Sự góp mặt của lãnh đạo, đại diện Tổng Lãnh sự quán các quốc gia thành viên ASEAN tại Thành phố Hồ Chí Minh, đại diện từ các tổ chức, hiệp hội, doanh nghiệp không chỉ thể hiện sự quan tâm sâu sắc đối với các vấn đề liên quan đến thị trường lao động và phát triển nguồn nhân lực, mà còn là động lực quan trọng thúc đẩy sự thành công của chương trình tọa đàm này. Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và Đông Nam Á và Trung tâm Khởi nghiệp và Giới thiệu việc xin tri ân sự hỗ trợ quý báu từ các đơn vị tài trợ: Hiệp hội Ẩm thực TP. Hồ Chí Minh, AnchayTV, Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ BM, Saigon Indian Restaurant và Ngân hàng Nam Á đã góp phần quan trọng làm nên thành công của sự kiện. Sự đồng hành của các đơn vị không chỉ là nguồn lực mà còn là động lực to lớn để chương trình được tổ chức hiệu quả, đáp ứng kỳ vọng hiện thực hóa cộng đồng ASEAN.
Đại diện Ban tổ chức cùng các diễn giả và đơn vị đồng hành: AnchayTV, Hiệp hội ẩm thực TPHCM, Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ BM